Çocuk Dişlerinde Tedavi Yöntemleri
Fluorid uygulamasi: 3 yasindan itibaren uygulanabilen bir koruyucu uygulamadir. Sut ve surekli dislere uygulanabilen fluorid materyali dis minesini curuge karsi guclendirmektedir. Ancak fluorid materyali tek basina curugu engelleyemez; curuk yapici olmayan diyet ve duzenli fircalama ile mutlaka desteklenmelidir.
Fissur ortucu: Dislere uygulanan bir koruyucu uygulamadir. Ozellikle agizin arka bolgesinde bulunan kucuk ve buyuk azi dislerin cigneyici yuzeylerinde bulunan oluklara uygulanmaktadir. Yemek artiklarinin bu oluklara yerlesmesine engel olan bu materyal curuk yapimina olanak tanimamaktadir. Ancak duzenli fircalama yapilmaz ise curuk olusumu kacinilmazdir.
Kompozit restorasyon: Dislerde curuk veya doku kaybi meydana geldigi zaman bu dokularin yeniden bir materyal ile yapilandirilmasi gerekmektedir. Curuk veya hastalikli doku temizlendikten sonra disin dogal rengine benzer olan bir beyaz kompozit restorasyon materyali kullanilarak dis restore edilir. Kompozit restorasyon yapildiktan sonra bile iyi fircalamaya devam edilmelidir. Materyalin etrafinda hala dogal dis dokusu bulundugundan curuk gelisme riski devam etmektedir. Bu tedavi secenegi sut ve surekli dislere basari ile uygulanmaktadir.
Kuafaj: Curuk lezyon dis sinirine yakin fakat henuz ulasmamis ise kuafaj tedavisi yapilabilmektedir. Ancak ayni zamanda diste herhangi bir agri veya absenin gorulmemis olmasi gerekmektedir. Curuk temizlendikten sonra dis sinirini rahatsiz etmeyecek ve koruyacak bir doku dostu bir materyali yerlestirilmekte ve uzerine kompozit restorasyon yapilmaktadir. Bu tedavi secenegi sut dislerine uygulanmamakta, yalniz surekli dislere uygulanmaktadir.
Pulpotomi (amputasyon): Bu tedavi sadece sut disleri icin uygundur. Henuz agri ve enfeksiyonun baslamadigi ancak dis sinirinin bir kisminin etkilendigi derin curuklerde uygulanmaktadir. Sinir dokusunun etkilenen en ust kismi uzaklastirilarak kok bolgesinde canli kalan sinir dokusunun uzerine doku dostu bir materyal yerlestirilmektedir ve ardindan kompozit restorasyon uygulanmaktadir. Bazi durumlarda dogal dis dokusu kaybi cok fazla ise paslanmaz celik kuron yapilmasi gerekebilmektedir.
Pulpektomi (kanal tedavisi): Sut ve surekli dislerin siniri geri donulemez bir sekilde curukten etkilendiginde veya iltihaplandiginda sinirin tamamen uzaklastirilmasi gerekmektedir. Travmanin meydana geldigi bazi durumlarda da gerceklestirilen bir mudahaledir. Enfeksiyon, agri ve sisligin gozlendigi durumlarda islem oncesi antibiyotik kullanimi gerekebilmektedir. Kok icerisindeki sinir cikarildiktan sonra doku dostu bir materyal yerlestirilir ve doku kaybina gore kompozit restorasyon veya paslanmaz celik kuron yapilmaktadir. Kanal tedavisi ve disin restorasyonu icin birden fazla seans gerekmektedir.
Dis cekimi: Enfeksiyon, travma, asiri doku kaybi gibi nedenlerle tedavi edilemeyen sut veya surekli disler cekilmektedir. Bazi durumlarda ortodontik ihtiyac dolayisiyla disler cekilmektedir.
Yer tutucu: Sut dislerin erken kaybi sonucu bazi cocuk hastalara kisiye ozel yer tutucularin yapilmasi gerekmektedir. Komsu disler cekim bolgesine dogru hareket ederek cekim boslugunun kapanmasina neden olabilmekte ve surecek olan surekli disin surmesi zorlasabilmekte hatta engellenebilmektedir. Yer tutucularin amaci olusabilecek yer kaybini onlemek, ortodontik tedavi ihtiyacini minimuma indirmek ve konusma ile cigneme fonksiyonlarinin korunmasidir.
Paslanmaz celik kuron: Sut dislerinde kompozit restorasyon materyali ile tedavi edilemeyecek kadar fazla doku kaybi olustugunda paslanmaz celik kuron uygulamasi yapilabilmektedir. Ancak gerekli ise bu uygulama yapilmadan once pulpotomi ve pulpektomi islemlerinin yapilmasi gerekmektedir. Paslanmaz celik kuron uygulamasi dikey boyutun azalmasini engelleyerek cigneme fonksiyonunun korunmasina veya geri kazanilmasina olanak saglamaktadir.