Hamilelik ve ağız- diş sağlığı

Hamilelik hayatımızda oldukça özel bir dönemdir. Bu dönemde annenin ve bebeğin sağlığının korunması en önemli olaydır. Hamilelikte ağız-diş sağlığınız da en az genel sağlığınız kadar önemlidir. Hamilelik esnasında ağız hijyeni, genel sağlığınızın korunmasına; yaşam kalitenizin artmasına ve enfeksiyon nedeni ile bebeğe bakteri geçişini azaltmaya yardımcıdır. Bu nedenle, hamile kalmayı düşünüyorsanız veya hamileyseniz mutlaka diş hekiminizi ziyaret edip ağız sağlığınızı nasıl daha iyi koruyabileceğiniz hakkında bilgi almalısınız.

Hamilelik ve ağız-diş sağlığı arasında nasıl bir ilişki var?

Hamilelik döneminde hormonal yapının değişmesine bağlı olarak diş etlerimiz iltihaplanmaya daha yatkın hale gelir. Ve diş eti iltihabı yolu ile bu bakteriler vücudumuzun her tarafına yayılabilir. Bunun haricinde bulantılara bağlı kusmalar ve asit atakları ile dişlerinizde aşınmalar (erezyon) görülebilir. Bir diğer özel durum hamilelikte artan öğünler arası atıştırma ihtiyacı, daha fazla plak birikmesine ve dolayısı ile dişlerinizde çürük artışına neden olabilir. Birçok çalışma ileri derecede diş eti iltihabı olan hamilelerin erken doğum yapma ve bebeğin normalden düşük ağırlıkta doğma ihtimalinin daha yüksek olduğunu göstermektedir. Bu nedenle hamilelik öncesinde ve hamilelik sürecinde düzenli diş hekimi kontrolleri, olası risklerin tespiti ve tedavisi açısından çok önemlidir.

Hamilelikte diş kaybı normal midir?

“Her doğum bir diş kaybedilir.” Düşüncesi maalesef yanlış yerleşmiş bir bilgidir. Hamile kişi, beslenme ile yeterli miktarda kalsiyum alamadığında vücut bu eksikliği dişlerden değil kalsiyumun ana deposu büyük kemiklerden telafi etmektedir.

Gelişimi çocukluk döneminde tamamlanan dişlerimiz, hamilelikte kalsiyum eksikliğinden yapısal olarak hiçbir şekilde etkilenmez. Ancak, bu dönemde diş eti problemleri ihmal edilirse hastalık daha hızlı ilerleyebilir.

 Hamilelikte ki diyetle ağız-diş sağlığı arasında bir ilişki var mıdır?

Çocuğunuzun sağlıklı gelişimi için doktorunuzun önerdiği dengeli bir diyeti uygulamanız önemlidir. Bebeğinizin dişleri hamileliğin üçüncü ve altıncı aylarda gelişmeye başlar. Bu dönemde sağlıklı diş ve çene gelişimi için temel besin öğelerinden yeterli miktarda alınması gerekir. Hamilelikte öğün arası yeme ihtiyacı artmaktadır. Bu ihtiyaç her ne kadar doğal olsa da karbonhidrat içerikli yiyeceklerin sık tüketilmesi diş çürüklerini arttırabilir. Çürük oluşumu, dişler üzerinde görünmeyen yapışkan bir tabaka olan plak ile başlar. Bu plaktaki bakteriler, ağızda biriken şeker ve nişastaları kullanarak dişlere zarar veren asitleri oluştururlar.

Ağızdaki bu asit ortam dişlerin çürümelerine zemin hazırlamaktadır. Bu sebeple bu dönemde karbonhidratlar yerine siz ve bebeğiniz için daha sağlıklı olan süt ürünleri ve çiğ meyve-sebze gibi gıdaları tüketmenizde fayda vardır. Öğünler sonrasında dişlerinin üzerinde biriken plağı mutlaka kaldırmayı ihmal etmeyin.

 Hamilelik ağızda ne gibi değişiklikler gözlenebilir?

Hamilelikte vücudunuzun hormonal dengelerinin değişmesinde bağışıklık sistemimiz de etkilenmektedir. Hormonların bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerinden dolayı dişler üzerinde biriken plak iyi temizlenemediğinde hamilelik sırasında çok daha kolay dişeti iltihabı ortaya çıkar. Çok sık olmamakla birlikte dişleriniz arasında hamilelik tümörü denilen diş eti büyümeleri görünebilir. Bunlar haricinde kusmalar sonucu ağız içerisinde asit seviyesinin yükselmesi ile çürüğe yatkınlık artar ve asitle temasa bağlı dişlerin yüzeyinde aşınmalar görülebilir. Sık sık atıştırma isteği de plak birikimini ve çürük riskini artırabilir.

ASİTLİ İÇECEKLERE DİKKAT ETMELİYİZ!

Hamilelik diş etlerimi etkiler mi?

Hamilelik sırasında vücudumuzda ki bazı hormonların seviyeleri ciddi miktarda artmaktadır. Bu nedenle, özellikle ikinci ve sekizinci aylar arasında diş etleriniz hassas, kırmızı, şişkin ve fırçalama esnasında kolay kaynayan bir hal alabilir. Bu durum “hamilelik gingivitisi”dir ve dişler üzerinde biriken plağa karşı progestron seviyesine bağlı artmış bir cevaptır. Hamilelik gingivitisinin giderilmesi için düzenli aralıklarla diş hekiminizi ziyaret etmeniz gerekmektedir.

 Hamilelik tümörü nedir?

Sıklıkla hamileliğin ikinci “üç aylık” döneminde, dişler arasında görülen, yerleşimi sınırlı diş eti büyümelerine hamilelik tümörü denir. Dişler arasına fazla plak birikmesi ve değişen hormonal denge sonucu olduğu düşünülür. Karnıbaharımsı bir yüzeye sahip büyüyen diş eti çok kolay kaynar. Hamilelik sonrasında kitlede bir ufalma olmazsa küçük bir cerrahi müdahale ile giderilirler. Eğer sizde de hamilelik tümörü olduğunu düşünüyorsanız mutlaka bir hekime danışmalısınız.

Hamilelik sırasında diş tedavisi yapılabilir mi?

Hamilelik dönemi, diş tedavilerinizin yapılmasına engel değildir. Aksine bu dönemde ağız enfeksiyonlarının kontrolü ve tedavisi bebeğe bakteri geçiş riskini azaltmaktadır. Birçok çalışma ileri derecede diş eti iltihabı olan bireylerin düşük kiloda veya erken doğum yapma olasılığının daha yüksek olduğunu vurgulamaktadır. Yapılan rutin kontrol ve tedavilerle yaşam kaliteniz yükselir ve sorunsuz bir hamilelik geçirme şansınız artar.

Ağız içerisinde genel sağlığınızı olumsuz etkileyen bir durum varsa hamileliğinizin herhangi bir döneminde ertelemeden müdahale yapılabilir. Bunun haricinde rutin tedaviler için en iyi aralık ikinci üç aylık dönemdir. Bazı tedavileriniz için dişlerinizden röntgen filmi almak gerekebilir. Kurşun önlük, tiroid koruyucu bant hızlı filmler gibi önlemler alındığında bu işlem güvenlidir ve bebeğinize bir zararı olmaz.

Hamilelikte ağız-diş sağlığımı en iyi şekilde korumak için neler yapabilirim?

1.Öncelikle ağız sağlığınızın tespiti için doktorunuzla bir randevu ayarlayın.

2.Günde en az iki kez, flor ihtiva eden bir macun ile dişlerinizi yeterli sürede fırçalayın.

3.Günde en az bir kez diş ipi ile dişlerinizin arasını temizleyin. Ve flor içeren gargaralar ile bu temizliği destekleyin.

4.Diyetinizde ki karbonhidrat ve asitli içeceklerin miktarını düzenleyin.

5.Kusma atakları sonrası ağzınızı bol su ile veya bir çay kaşığı yemek sodasını bir bardak ılık suda çözerek hazırladığınız gargara ile çalkalıyınız.

6.Diş hekiminizi düzenli olarak ziyaret ediniz.

7.Yılda en az bir kez diş etlerinizi kontrol ettirin ve profosyonel temizliğinizi yaptırın.